 Wysłany: Wto 9:00, 01 Sie 2006 Temat postu: Sławojka |
|
| Sławojka (także: "wychodek" lub "wygódka") - rodzaj ubikacji; niewielka zamykana od wewnątrz budka, zazwyczaj wolnostojąca, z umieszczoną poziomo wewnątrz deską z otworem (pełniącą funkcję sedesu) nad suchym dołem, do którego wpadają fekalia. W jeszcze nie tak dawnych czasach częstym "wyposażeniem" wychodka był hak służący do wieszania pociętych kartek gazet lub czasopism zastępujących papier toaletowy. Rolę haka zwykle pełnił ostro zakończony gwóźdź.
Niezwykła polska nazwa tego spotykanego we wszystkich częściach świata przybytku przyjęła się w w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym od drugiego imienia premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego, który rozporządzeniem nakazał ich budowę na wsi w ramach akcji poprawy zdrowotności i świadomości higienicznej polskiego chłopstwa. Ten rodzaj ubikacji spotykany jest w Polsce jeszcze w uboższych wsiach i niekiedy nawet w małych miastach, niedysponujących kanalizacją sanitarną ani ogólnospławną, jak również wszędzie tam, gdzie instalowanie rozwiązań bardziej technologicznie zaawansowanych nie ma ekonomicznego uzasadnienia. Częstym motywem zdobniczym tego typu obiektów jest otwór w kształcie serca wycięty w drzwiach wejściowych lub w ściance ponad nimi. Pełni on funkcje nie tylko informacyjne, ale także wentylacyjne. Zapewnia też pewne minimum światła wewnątrz przy zamkniętych drzwiach. Ciekawostką może być fakt, że w Ameryce Północnej zamiast popularnego u nas "serduszka" można spotkać otwór w kształcie półksiężyca. W dawnych czasach w ustępach szkolnych oprócz półksiężyca (w części przeznaczonej dla kobiet) używany był także symbol słoneczka (część przeznaczona dla mężczyzn). Sławojka jest tematem wielu żartów słownych, rysunkowych i filmowych. |
|
